Ga naar de hoofdinhoud

Onderzoek

Het Expertisecentrum Onderwijs en Leren voert kwaliteitsvol praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek uit binnen drie onderzoekslijnen: effectieve leraren, effectieve lerarenprofessionalisering en effectieve curricula. In elk van deze onderzoekslijnen gaat het om onderzoek waarvan de bevindingen onmiddellijk relevant zijn voor en toepasbaar zijn binnen de onderwijspraktijk van leraren, binnen de opleiding van nieuwe leraren en binnen de professionalisering van leraren die al voor de klas staan.

Interesse in een samenwerking? Contacteer ons!

Onderzoekslijn 1: effectieve leraren

Leraren kunnen in belangrijke mate het verschil maken voor de leerlingen die ze in hun klas hebben, in het bijzonder voor kwetsbare leerlingen. In vergelijking met minder effectieve leraren, maken effectieve leraren door hun concrete gedrag in de klas meer en diepgaander leren bij hun leerlingen mogelijk. Daarbij gebruiken zij leermiddelen die het leren van leerlingen beter of juist minder goed ondersteunen. En ook op vlak van de inzet van nieuwe technologieën kunnen effectieve en minder effectieve didactische praktijken onderscheiden worden.

Binnen deze onderzoekslijn wil Expertisecentrum Onderwijs en Leren (ExCEL) bijdragen aan de wetenschappelijke en praktijkkennis over lerarengedrag en lerarenkenmerken die effectief en efficiënt leren bij leerlingen bevorderen. We richten ons vooral, maar niet uitsluitend, op het waarneembaar didactisch handelen van leraren in de klas en gaan op zoek naar hoe effectief onderwijs (incl. evaluatie en toetsing, gebruik van multimedia) op de klasvloer vorm kan krijgen. We voeren onderzoek uit naar effectieve leraren in het kleuteronderwijs tot en met het volwassenenonderwijs en binnen elke onderwijscontext (bv. contact-, online of gecombineerd onderwijs).

Onze onderzoeksprojecten

Onderzoekslijn 2: effectieve lerarenprofessionalisering

Sterke leraren zijn onmisbaar bij het realiseren van kwaliteitsvol onderwijs. Ze beschikken over de nodige kennis en vaardigheden om optimaal leren bij hun leerlingen te realiseren en te ondersteunen. Van leraren wordt bovendien verwacht dat zij in staat zijn om hun professioneel handelen aan te passen naarmate de wetenschappelijke en praktijkkennis rond effectief leren en effectieve didactiek vergroot of wijzigt, zonder evenwel daarbij elke onderwijshype achterna te hollen. In deze onderzoekslijn voeren we onderzoek uit naar effectieve manieren om professionele kennis en vaardigheden bij leraren te ontwikkelen en te versterken. Dat doen we zowel in het kader van de initiële lerarenopleiding als van de professionalisering van actieve leraren. Hoe brengen we leraren inzichten bij rond effectief leren en effectieve didactiek? Wat is er nodig opdat leraren deze nieuwe inzichten vertalen in hun gedrag in de klas en, via die weg, in meer en diepgaander leren bij hun leerlingen?

Onze onderzoeksprojecten

Onderzoekslijn 3: effectieve curricula

Daar waar in de eerste twee onderzoekslijnen vooral het ‘hoe’ van onderwijs centraal staat, richt Expertisecentrum Onderwijs en Leren (ExCEL) zich in deze derde onderzoekslijn op het ‘wat’ van onderwijs. Daarbij leggen we niet zozeer de focus op het macroniveau (eindtermen en leerplannen), maar wel op het meso- en het microniveau (d.w.z. school- en klasniveau). Hoewel dat soms anders lijkt, bepalen scholen en leraren immers ook in belangrijke mate de inhoud van het onderwijs dat ze bieden. Denk bijvoorbeeld maar aan de selectie van leermiddelen, de keuze van specifieke lesonderwerpen en het bepalen van het relatieve belang dat op school of binnen een vak aan bepaalde curriculumdoelen gehecht wordt. Binnen het speelveld van eindtermen en leerplannen bepalen deze keuzes mee de kans dat alle leerlingen op school leren wat ze zouden moeten leren.

We voeren praktijkgericht  wetenschappelijk onderzoek naar de manier waarop leraren en scholen hun curriculum zo kunnen vormgeven dat effectief en efficiënt leren bij hun leerlingen ondersteund wordt. Op die manier bouwen we mee aan de best-evidence rond optimale curriculumcreatie en -implementatie.

Onze onderzoeksprojecten

Overzicht alle onderzoeksprojecten

 

Â